12 februari 2025

#610: Rechtmatig gebruik van onrechtmatig bewijs?

De wijze waarop bewijs wordt verkregen in een strafrechtelijk voorbereidend onderzoek is vaak voer voor discussie. Wanneer sprake is van een vormverzuim, kan de strafrechter hieraan consequenties verbinden op grond van artikel 359a Sv. Dat kan variëren van een enkele constatering van het verzuim, strafvermindering, bewijsuitsluiting of zelfs niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie. Maar wat als datzelfde onrechtmatig verkregen bewijs later wordt gebruikt in een fiscale procedure? Mag de Belastingdienst zich beroepen op bewijsmateriaal dat in het strafrecht niet mag worden gebruikt? In het arrest van 31 januari 2025 (ECLI:NL:HR:2025:154) oordeelt de Hoge Raad – overeenkomstig de lijn in de jurisprudentie – dat het fiscale gebruik van bewijsmiddelen die op strafrechtelijk onrechtmatige wijze is verkregen, alleen in uitzonderlijke situaties niet is toegestaan.

LEES VERDER

25 oktober 2023

#548: More than words

Het recht op privacy is een grondrecht dat op veel plaatsen is vastgelegd, waaronder in artikel 10 van de Nederlandse Grondwet, diverse mensenrechtenverdragen en de AVG. Maar wat betekent dit recht als het niet effectief kan worden afgedwongen? Vooral binnen het strafrecht lijkt dit ‘grondrecht’ vaak betekenisloos, een recht op papier. Wij menen dat dit recht meer bescherming verdient en serieuzer moet worden genomen in het strafrecht.

LEES VERDER

21 juni 2023

#530: Vertrouwen is goed, controle soms beter

De allereerste prejudiciële vragen in strafzaken die aan de Hoge Raad zijn voorgelegd hebben betrekking op EncroChat en SkyECC-zaken. Het Openbaar Ministerie maakt in deze en andere zaken gebruik van ontsleutelde (crypto)communicatie en er bestaan veel vragen over de rechtmatigheid van dit bewijsmateriaal. In totaal zijn er acht vragen aan de Hoge Raad gesteld die onder andere zien op het ‘interstatelijke vertrouwensbeginsel’. Mag de Nederlandse rechter er op basis van dit beginsel op vertrouwen dat in het buitenland een opsporingsmiddel rechtmatig is ingezet en dat de betrouwbaarheid van de resultaten is gegeven?LEES VERDER

2 november 2022

#498: Data, data en nog eens data

Opsporingsautoriteiten verzamelen heel veel strafvorderlijke gegevens. Hierbij kan gedacht worden aan inbeslagnames of hacks van grote gegevensdragers in het belang van een opsporingsonderzoek op basis van een strafrechtelijke verdenking. Voorbeelden hiervan zijn de gekraakte berichten van Ennetcom, Encrochat of Sky ECC. Maar ook worden er bijvoorbeeld complete administraties van bedrijven in beslag genomen. Deze in beslag genomen data is natuurlijk relevant voor het betreffende opsporingsonderzoek zelf maar wat gebeurt er daarna met deze gegevens? En mogen deze gegevens ook nog voor andere doeleinden gebruikt worden?LEES VERDER

5 oktober 2022

#494: Procesafspraken; het hoge woord is eruit

Al meerdere keren schreven wij over procesafspraken in het strafrecht (zie bijvoorbeeld Vaklunch #486, #477 en #470). Hieruit bleek dat feitenrechters deze afspraken wisselend toetsen, met rechtsonzekerheid voor de verdachte tot gevolg. De praktijk was hongerig naar sturing. Vol verwachting klopte dan ook ons hart bij de aankondiging van het arrest van de Hoge Raad na de vordering tot cassatie in het belang der wet van AG Bleichrodt (zie Vaklunch #480). Vorige week dinsdag 27 september wees de Hoge Raad arrest, waarin hij zich voor het eerst uitlaat over procesafspraken in het strafrecht.LEES VERDER

13 juli 2022

#482: Schutznorm verschwunden?

Wij hebben het al meermaals gehad over het recht op bijstand van een advocaat tijdens en voorafgaand aan het verhoor (zie bijvoorbeeld #433 en #219). Dat mensenrecht vindt zijn grondslag in de Salduz-uitspraak van het EHRM. Onlangs verduidelijkte het EHRM in een nieuwe uitspraak de reikwijdte van de Salduz-regels. Met dit arrest geeft het hof antwoord op de vraag of Salduz derdenwerking heeft: als een medeverdachte een voor de verdachte belastende verklaring heeft afgelegd zonder dat aan die medeverdachte juridische bijstand is verleend, kan de verdachte dan een beroep doen op schending van artikel 6 EVRM?LEES VERDER

18 mei 2022

#474: Effectiever toezicht op opsporing

Afgelopen maandag, 16 mei 2022, heeft de Afdeling advisering van de Raad van State haar advies openbaar gemaakt over het wetsvoorstel dat het Wetboek van Strafvordering moderniseert. Doel van dit nieuwe wetboek is onder andere vereenvoudiging van de regels over de opsporingsbevoegdheden, stroomlijning van procedures en het verkorting van de doorlooptijden. Het advies luidt dat het noodzakelijk is dat het nieuwe wetboek op een aantal punten wordt aangepast. Opvallend is dat deze punten met name zien op de uitoefening van opsporingsbevoegdheden die met voldoende waarborgen moet zijn omkleed, het (rechterlijk) toezicht op het optreden van strafvorderlijke autoriteiten, en verbetering van de positie van de verdachte.LEES VERDER

13 oktober 2021

#444: Openbaar Ministerie schendt de privacy

Privacy is vandaag de dag een groot goed. Google en Facebook weten alles van je en gevoelige informatie belandt door hackers dikwijls open en bloot op straat. De roep om bescherming van onze privacy is dan ook niet vreemd. De PGP telefoon komt aan deze wens tegemoet nu deze de privacy van de gebruiker waarborgt doordat de communicatie door middel van encryptie is beveiligd. Deze telefoons worden echter juist vanwege deze bescherming ook vaak in verband gebracht met het criminele circuit. Maar betekent dit dan vervolgens dat het Openbaar Ministerie de privacy van alle gebruikers mag schenden?LEES VERDER

17 augustus 2021

#436: De ene getuige is de andere niet

In strafzaken kunnen getuigenverklaringen een belangrijke rol spelen in de bewijsvoering. Voor fraudezaken is dat niet anders. Daarnaast kunnen getuigenverklaringen relevant zijn voor de vaststelling van eventuele vormverzuimen die in het voorbereidend onderzoek hebben plaatsgevonden en die met toepassing van artikel 359a Sv kunnen worden bestraft. In een recente conclusie van 6 juli 2021 bevestigt Advocaat-Generaal (A-G) Bleichrodt dat deze zogenoemde ‘rechtmatigheidsgetuigen’ als een aparte categorie moeten worden gezien. Welke gevolgen heeft dit voor het doen van verzoeken tot het horen van deze getuigen en het voeren van 359a-verweren?LEES VERDER

31 maart 2021

#416: Een herstelbaar verzuim?

Veelvuldig hebben wij geschreven over het feit dat de juistheid van een proces-verbaal niet zonder meer kan worden aangenomen, en niet zonder reden. Hierover schreven we onder meer al in Vaklunches #12, #43, #99,  #132, #148 en #320. Het ligt in de lijn der verwachting dat (opzettelijke) onjuistheden in processen-verbaal vaker voorkomen dan ze aangetoond kunnen worden in de praktijk. De besproken jurisprudentie in die Vaklunches zal dus slechts het topje van de ijsberg zijn. Wat wij moeilijk kunnen verkroppen is dat hier zo lichtzinnig mee wordt omgegaan. Immers, als er bewijs is dat er fouten door de opsporingsambtenaren zijn gemaakt in de processen-verbaal dan kan dit bewijs veelal ook meteen dienen om de geconstateerde fouten met de mantel der liefde te bedekken. Het probleem is daarmee dan toch opgelost?LEES VERDER

Show more
Loading new posts...
No more posts