#594: Het witwasfeit als kers op de taart

Recent namen wij kennis van de uitspraak van rechtbank Den Haag van 30 september 2024. Hierin werd een ambtenaar van de Belastingdienst schuldig bevonden aan passieve ambtelijke omkoping. Hij verstrekte tientallen (persoons)gegevens uit de systemen van de Belastingdienst tegen betaling aan derden. Het geld dat hij daarmee verdiende, heeft hij volgens de rechtbank een witwasfeit gepleegd.

LEES VERDER

#591: Bitcoins en het witwasstappenplan

Verdenkingen van witwassen inzake de handel in bitcoins houden de gemoederen bezig. Op zichzelf is handel in bitcoins – net als het opnemen van contant geld – een legale handeling (zie ook #589). Onder omstandigheden kan er een verdenking van witwassen ontstaan, maar dan moet het Openbaar Ministerie de criminele herkomst wel bewijzen. Ingewikkelder wordt het als er geen sprake is van een bekend gronddelict. Dan toetst de rechter namelijk aan het inmiddels bekende witwasstappenplan. Dat was ook het geval in een recent gepubliceerd arrest van het Hof Arnhem-Leeuwarden, inzake bitcoins en het witwasstappenplan.

LEES VERDER

#589: Cash opnames, legaal of verhullend?

In een recent arrest heeft de Hoge Raad belangrijke overwegingen gewijd aan de interpretatie van het bestanddeel ‘verbergen of verhullen’ in het kader van witwasdelicten, zoals omschreven in de artikelen 420bis en 420quater van het Wetboek van Strafrecht (Sr). De zaak betrof een verdachte die werd vrijgesproken van het verbergen of verhullen van de herkomst van bitcoins. Het hof oordeelde dat er onvoldoende bewijs was om aan te tonen dat de verdachte de criminele herkomst van bitcoins wilde verbergen of verhullen. Volgens het hof kon het enkel omzetten van bitcoins naar contant geld niet worden beschouwd als een handeling die gericht was op het verbergen of verhullen van de criminele herkomst. Dit oordeel leek logisch, want het omzetten van bitcoins naar contant geld is op zichzelf een legale handeling en impliceert niet noodzakelijkerwijs een verhullingshandeling. Echter, de Hoge Raad oordeelde dat dit oordeel onjuist was en dat het hof te veel de focus had gelegd op de intentie van de verdachte.

LEES VERDER

#563: Times are changing

Zo’n 5 jaar geleden was opsporing en vervolging van financiële fraude door financiële instellingen te onderzoeken nog een speerpunt van het Openbaar Ministerie en de FIOD. In Vaklunch #302 stond het jaarbericht van de FIOD voor 2019 centraal. Daarin werd de volgende expliciete oproep gedaan aan financiële dienstverleners: “Naast het voldoen aan hun wettelijke verplichtingen doen we als FIOD een beroep op de maatschappelijke verantwoordelijkheid van poortwachters zoals banken, financieel dienstverleners en accountants bij het voorkomen en bestrijden van witwassen, corruptie en terrorismefinanciering.” Daar is – met wetgeving en risico’s voor de eigen reputatie als stok achter de deur – massaal gehoor aan gegeven. De naleving van de Wwft-verplichtingen is niet meer weg te denken uit het financiële domein. Kan het Openbaar Ministerie de eigen focus verschuiven naar andere domeinen?

LEES VERDER

#561: Witwaskompas van het OM – geldezel, witwasser of facilitator?

Eind vorig jaar publiceerde het Openbaar Ministerie een online enquête witwassen waarin Nederlanders worden verzocht hun mening te geven over witwassen. Daarmee beoogt het Openbaar Ministerie te peilen hoe de samenleving denkt over de bestraffing van strafbare feiten. De resultaten worden dan ook meegenomen bij de evaluatie van de strafvorderingsrichtlijnen over dit onderwerp.

LEES VERDER

#544: Ain’t nobody got time for that!

In onze praktijk komen wij vaak tegen dat strafrechtelijke onderzoeken veel tijd in beslag nemen. Het gaat veelal niet om maanden, maar jaren. Dat kan verschillende redenen hebben. Zo kan het onderzoek zich over de landsgrenzen heen bewegen, wordt er druk onderhandeld tussen de verdediging en het OM of zorgen de vele schakels in de keten voor vertraging. In elk geval schrijft artikel 6 EVRM voor dat een strafzaak binnen een redelijke termijn moet zijn afgedaan. Dat is echter niet altijd het geval, zo was ook de situatie in een recent gepubliceerd vonnis van de rechtbank Oost-Brabant waarin stevige consequenties aan die overschrijding zijn verbonden.

LEES VERDER

#542: Geen opzet? Geen gezicht!

Fraudezaken spelen zich vaak af in het bedrijfsleven. Maar het zijn de natuurlijke personen die  dergelijke zaken een gezicht geven. Niet voor niets hanteert het Openbaar Ministerie (OM) als beleid dat het ‘feitelijke leidinggevers’ vervolgt. Dat is echter niet mogelijk wanneer bewijs voor opzet ontbreekt. Dat onderstreept de Hoge Raad in een arrest van 5 september 2023.

LEES VERDER

#540: Proportionaliteit is key

De handhaving van de Wwft-regels bij banken heeft de afgelopen jaren veel stof doen opwaaien. Naast de twee mega schikkingen van ING en ABN, kreeg ook online-bank Bunq in 2019 een aanwijzing (en later boetes) omdat het de antiwitwaswetgeving niet voldoende zou hebben nageleefd. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) oordeelde eind 2022 hierover dat deze aanwijzing voor een groot deel onterecht was. Vorig week is als vervolg daarop de uitspraak van de rechtbank Rotterdam gepubliceerd, waarin zij een oordeel velt over de overeind gebleven boetes.

LEES VERDER

#528: Een beheersbare Wwft-meldingenstroom

Banken hebben een belangrijke functie als het gaat om de bestrijding van witwassen. Ze worden ook wel de ‘poortwachters tegen witwassen’ genoemd. De afgelopen jaren zijn meerdere grote banken in Nederland fors op de vingers getikt omdat zij zich niet (voldoende) hielden aan de verplichtingen in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Ondertussen klagen banken dat de uitvoeringsrichtlijnen vaag zijn waardoor het te moeilijk wordt gemaakt om de verplichtingen na te leven. Daar komt nu (hopelijk) verandering in: vorige week publiceerde de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) samen met De Nederlandsche Bank (DNB) de eerste vijf van een reeks nieuwe ‘standaarden’ die een risk-based en daarmee effectiever toezicht van banken mogelijk moet maken.

LEES VERDER

Loading new posts...
No more posts