#374: The saga continues

De toeslagenaffaire houdt Nederland flink in de greep. Hoewel vele gedupeerde ouders nog steeds wachten op een goede afwikkeling van dit debacle, is het onderzoek naar hoe dit heeft kunnen gebeuren in volle gang. In Vaklunch #366 schreven wij al over het eindadvies van de Commissie Donner naar aanleiding van de Toeslagenaffaire. De Commissie concludeerde dat er structurele fouten zijn gemaakt in de aanpak van de controle op de naleving van de wetgeving rondom de toeslagen. Onder die structurele fouten zijn er die – volgens de commissie – per definitie tot “morele corruptie” leiden. Het Ministerie van Financiën heeft zich laten voorlichten over de vraag of aangifte moet worden gedaan tegen de Belastingdienst. Het antwoord daarop was bevestigend en het Ministerie heeft inmiddels de daad bij het woord gevoegd door aangifte tegen de Belastingdienst te doen. En inmiddels blijkt dat een mini-enquête zal plaatsvinden over de Toeslagenaffaire.

Bij brief van 19 mei 2020 is de Tweede Kamer geïnformeerd over de lezenswaardige second opinion die mr. H.J.Th. Biemond – advocaat en voormalig officier van justitie – in opdracht van het Ministerie van Financiën schreef. De second opinion gaat in op de vraag of er sprake is van een vermoeden van ambtsmisdrijven en de aangifteplicht van het Ministerie. In die brief wordt de Tweede Kamer ook geïnformeerd over de aangifte van strafbare feiten tegen de Belastingdienst die op dezelfde dag is ingediend bij het Openbaar Ministerie. Het Ministerie van Financiën doet aangifte van het vermoeden van knevelarij (artikel 366 Sr) en beroepsmatige discriminatie (artikel 137g Sr) en verzoekt het Openbaar Ministerie om onderzoek te doen naar deze strafbare feiten.

Met name het strafbaar gestelde knevelarij trekt onze aandacht. Een onderzoek naar knevelarij komt niet veel voor, hoewel er best gevallen zijn waarin belastingplichtigen of verdachten menen dat de betrokken ambtenaar zich aan dat delict schuldig maakt. Wij verwijzen bijvoorbeeld naar Vaklunch #194. Maar wat is knevelarij? Op basis van artikel 366 Sr het volgende:

“De ambtenaar die in de uitoefening van zijn bediening, als verschuldigd aan hemzelf, aan een ander ambtenaar of aan enige openbare kas, vordert of ontvangt of bij een uitbetaling terughoudt hetgeen hij weet dat niet verschuldigd is, wordt, als schuldig aan knevelarij, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.”

 In de Toeslagenaffaire gaat het om stopgezette kinderopvangtoeslag en het terugvorderen van reeds uitgekeerde toeslagen. Volgens de second opinion is het aannemelijk dat bij het terugvorderen van reeds uitgekeerde voorschotten en/of tegemoetkomingen door de dienst Toeslagen sprake is van verschuldigdheid aan een openbare kas. De terugvordering vindt plaats door een ambtenaar in de uitoefening van zijn werk. Daarmee ligt artikel 366 Sr op de loer. Of van knevelarij sprake is zal afhangen van de vraag of het teruggevorderde bedrag niet verschuldigd was en of de betrokken ambtenaar dat wist of zich hiervan bewust was.

In dit geval gaat het om terugvordering van Toeslagen, maar in het geval van het vaststellen van belastingen en de invordering daarvan door de Belastingdienst kan artikel 366 Sr net zo goed op de loer liggen. Een deugdelijk onderbouwde belastingaanslag is de titel op basis waarvan een vordering door de Belastingdienst wordt vastgesteld. In de praktijk worden deze aanslagen ook zonder dat deze onherroepelijk zijn geworden geïnd al dan niet in de vorm van een (gedwongen) zekerheidstelling. Ons inziens laat deze second opinion eens te meer zien dat de Belastingdienst in ieder individueel geval zorgvuldig moet afwegen of de feiten een belastingaanslag rechtvaardigen en of een invorderingstraject in gang kan worden gezet.

Heb je vragen over het voorgaande of wil je hierover van gedachten wisselen? Neem dan contact op met boezelman@hertoghsadvocaten.nl of boer@hertoghsadvocaten.nl. Uiteraard is het ook mogelijk om over dit onderwerp te praten in een digitale Vaklunch on demand.

 

No Comments

Post a Comment