27 mei 2020

#373: Daar gaat ons bewijsstelsel

In Vaklunch #361 hebben wij ons kritisch uitgelaten over de werkwijze van het Openbaar Ministerie waarin enkel een selectie van vermeende onjuiste belastingaangiften ten laste wordt gelegd, maar vervolgens wel het grootschalige karakter van de fraude en de omvang van het belastingnadeel simpelweg wordt meegenomen in de strafmaat. Advocaat-generaal Knigge schreef een zeer terechte conclusie over deze gang van zaken. Maar de Hoge Raad heeft het laatste woord.Lees verder

20 mei 2020

#372: Geheimen zijn er om bewaard te worden

Iedere vorm van macht gaat gepaard met verleidingen. Dat geldt voor de verleiding van potentieel eigen gewin. Of de verleiding van het verhogen van de eigen status. Maar nieuwsgierigheid speelt de mens ook parten, zo blijkt maar weer uit een recent arrest van de Hoge Raad. Ook ambtenaren beschikken over een vorm van macht over burgers, in die zin dat zij toegang kunnen krijgen tot vertrouwelijke informatie over hen terwijl zij die niet zomaar mogen inzien. Op hen rust een wettelijke geheimhoudingsplicht. Schending van die plicht is onder omstandigheden strafbaar. Maar waar ligt de grens?Lees verder

13 mei 2020

#371: De hand boven het hoofd van het OM

Te pas en – helaas blijkt regelmatig ook – te onpas wordt beslag gelegd door het Openbaar Ministerie. Beslag kan op basis van het Wetboek van Strafvordering worden gelegd in het kader van de waarheidsvinding en ten behoeve van een verbeurdverklaring (94 Sv) of tot zekerheid van verhaal voor een op te leggen geldboete of een ontnemingsmaatregel wegens wederrechtelijk verkregen voordeel (94a Sv). Tegen dat beslag kan de beslagene een klaagschrift indienen bij de rechtbank. Hoewel er in de praktijk succesvolle voorbeelden zijn – Vaklunch #362 – zien we ook nog steeds dat het Openbaar Ministerie in dergelijke procedures de hand boven het hoofd wordt gehouden door feitenrechters.Lees verder

6 mei 2020

#370: Een valse factuur is geen basis voor witwassen

Is een geldstroom uit misdrijf afkomstig indien de begeleidende factuur een vals document is? Deze vraag komt in menig witwasonderzoek naar voren. De verdediging is het er vaak over eens: dat is niet mogelijk. Een valse factuur kan wellicht een illegale geldstroom verhullen. De geldstroom is dan echter niet afkomstig uit de factuur, maar uit iets anders. De geldstroom kan haar basis vinden in een legitieme koop van een product bijvoorbeeld. Onder omstandigheden kan ook een strafbaar feit aan de basis liggen, zoals bijvoorbeeld oplichting. Dat feit maakt de herkomst van het geld dan van misdrijf afkomstig. De valse factuur die een titel oplevert voor de transactie is in dat geval ‘hooguit’ een verhullingshandeling maar geen gronddelict. Het Openbaar Ministerie waagt zich toch regelmatig aan een dergelijke verdenking. Geeft de Hoge Raad eindelijk duidelijkheid?Lees verder

29 april 2020

#369: Kritisch op witwasindicatoren

Op 16 april 2020 heeft het Anti Money Laundering Centre (AMLC) een nieuwe versie van de indicatoren voor witwassen gepubliceerd. Indicatoren voor witwassen kunnen volgens het AMLC worden onderverdeeld in drie verschillende subgroepen: 1) witwastypologieën, 2) feiten van algemene bekendheid en 3) overige indicatoren. Het AMLC schrijft verder dat deze categorieën van witwasindicatoren een belangrijke rol spelen bij het komen tot een verdenking van witwassen alsook bij het daadwerkelijke bewijs van witwassen. Wij vragen ons af of elke witwasindicator wel een rol kan spelen bij de totstandkoming van een verdenking of het bewijs van witwassen.Lees verder

22 april 2020

#368: Extra, extra, read all about it!

We kennen deze manier van het aankondigen van breaking news nog wel uit films uit vervlogen tijden. De kranten werden in de vroege ochtend al geprint. Als er breaking nieuws was in de loop van de dag, werd dat aangekondigd met een ‘extra’ editie voor die dag. In de huidige tijd wordt nieuws anders verspreid. Niet meer met de bombarie van vroeger, maar gewoon met een pushbericht op je telefoon. Nieuws is er nu op ieder moment van de dag en het is vrij toegankelijk. En het nieuws is ook altijd terug te vinden via zoekmachines zoals Google. Dat geldt dus ook voor nieuws over verdenkingen van strafbare feiten. Ook als die verdenkingen achteraf onjuist blijken te zijn. En hoewel een vrijspraak voor een verdachte zeker ‘breaking news’ is, vinden de media dit in de praktijk helaas minder nieuwswaardig dan de oorspronkelijke verdenking. Daardoor blijven de berichten waarin de betrokkene wordt geassocieerd met de verdenking van strafbare feiten vaak prominent aanwezig op het internet. Moet de gewezen verdachte dit dan maar accepteren?Lees verder

15 april 2020

#367: Zoveel rechters, zoveel meningen

In meerdere Vaklunches hebben wij aandacht besteed aan de proceskostenvergoeding. Een gewezen verdachte heeft recht op een vergoeding van de door hem gemaakte advocaatkosten als een zaak is geëindigd zonder oplegging van straf of maatregel. Een vergoeding wordt echter alleen toegekend als daar gronden van billijkheid voor bestaan. In Vaklunch #343 schreven wij al over de situatie dat deze toets niet in strijd mag zijn met de onschuldpresumptie en de rechter zich dus niet mag uitlaten over de bewijsbaarheid van de zaak. Hoe gaat het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden daarmee om?Lees verder

7 april 2020

#366: Morele corruptie

Fraudebestrijding is al jarenlang een stokpaardje van de overheid. Dat geldt voor het Openbaar Ministerie, maar ook voor de Belastingdienst. Met het doel om fiscale fraude te bestrijden is op zichzelf niets mis. Regels zijn immers gesteld om nageleefd te worden. Zolang het doel van fraudebestrijding niet alle middelen heiligt, verloopt het in de regel op een goede manier. Maar als alle middelen worden ingezet om het doel te bereiken ontstaan er gemakkelijk grote problemen. Zo ging het in de zogenaamde Toeslagenaffaire gruwelijk mis bij de Belastingdienst.Lees verder

1 april 2020

#365: Is het goud alsnog fout?

In Vaklunch #298 ‘Goud is niet fout’ besteedden wij aandacht aan het Venezolaans goud arrest van de Hoge Raad. In dit arrest komt goed tot uitdrukking op welke wijze sprake dient te zijn van een causaal verband tussen het vermeende gronddelict en de witwashandeling om te kunnen spreken van witwassen. De Hoge Raad heeft het betreffende arrest gecasseerd en de zaak teruggewezen naar het Gemeenschappelijk Hof van Justitie. Het Hof heeft zich nu opnieuw uitgelaten over de zaak. De hamvraag: is het goud uit misdrijf afkomstig?Lees verder

25 maart 2020

#364: Opgelicht of opgelucht?

Zoals wij in Vaklunch #77 al concludeerden kan het leerstuk van het voorwaardelijk opzet door veel juristen feilloos worden opgedreund: het bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans op enig strafbaar feit. In de praktijk blijkt de toepassing ervan echter een minder gemakkelijke exercitie. Geconstrueerde bewijsoverwegingen op basis waarvan tot voorwaardelijk opzet wordt geconcludeerd is de fraudepraktijk niet vreemd. Daarom trok het vonnis van Rechtbank Limburg van 9 maart 2020 onze bijzondere aandacht.Lees verder

Show more