#232: Contact met getuigen

Dat de gedragsregels voor advocaten aan een opfrisbeurt worden onderworpen zal niemand zijn ontgaan. Het door de Commissie Herijking Gedragsregels uitgebrachte advies is op 7 juli 2017 niet alleen aan de balie ter consultatie aangeboden, maar ook aan ‘derden’ zoals het Openbaar Ministerie, de Raad voor de rechtspraak en de raad van advies. De consultatietermijn loopt tot 17 september 2017 en de commissie is van plan om aan het einde van dit jaar de nieuwe gedragsregels te lanceren. Een belangrijke periode dus. Ons viel met name de gedragsregel over het benaderen van getuigen op omdat wij daar in de praktijk nogal eens te maken meekrijgen. In de huidige gedragsregels is voorgeschreven dat de advocaat zich ervan onthoudt getuigen die door het Openbaar Ministerie zijn opgeroepen vooraf te horen. De uitzondering is gemaakt voor de eigen cliënt en personen die in een bijzondere relatie tot de cliënt staan of in dienst zijn van de cliënt. Dit levert in de praktijk nog wel eens strubbelingen op.Voorafgaand aan een getuigenverhoor wordt door de rechter(-commissaris), de officier van justitie of FIOD ambtenaren nagenoeg altijd gevraagd hoe de getuige zich op het verhoor heeft voorbereid. De daarop volgende vraag is veelal of de getuige ook contact heeft gehad met de verdachte of zijn advocaat. Indien het gaat om een door de verdediging opgeroepen getuige of een getuige die in een bijzondere relatie tot de verdachte staat niet vreemd. Maar ons inziens is het onder de huidige gedragsregels ook niet verboden contact te hebben met de door het Openbaar Ministerie opgeroepen getuige. In de toelichting bij de nieuwe regel schrijft de commissie herijking gedragsregels dat onder de huidige gedragsregel ieder contact met een getuige die door het Openbaar Ministerie is opgeroepen verboden zou zijn. De huidige regel lijkt ons genuanceerder; de advocaat mag de getuige blijkens de huidige gedragsregel niet ‘horen’. Valt daar iedere vorm van contact onder? De commissie geeft later in de toelichting zelf het antwoord al: ‘Het hof van discipline interpreteert het begrip ‘horen’ van getuigen zo dat de advocaat zich met de getuige verstaat over de inhoud van de zaak.’

De rechters en officieren van justitie blijken de huidige gedragsregel over de door het Openbaar Ministerie opgeroepen getuige veelal ook te strikt te interpreteren. Alle alarmbellen gaan af als de getuige mededeelt dat hij wel contact heeft gehad met de verdachte of zijn advocaat. Het leidt er ons inziens toe dat advocaten in de praktijk nogal eens krampachtig met deze regel omgaan om iedere potentiële klacht te voorkomen. De commissie herijking gedragsregels wil een einde aan deze situatie maken. In de voorgestelde gedragsregels is als regel 20, lid 1, het volgende opgenomen: De advocaat stelt zich behoedzaam en terughoudend op in zijn contacten met getuigen en houdt zich verre van de beïnvloeding van getuigen. Enig onderscheid tussen al dan niet door het Openbaar Ministerie opgeroepen getuigen wordt niet meer gemaakt. Het belangrijkste punt voor het strafproces komt centraal te staan; de advocaat houdt zich verre van beïnvloeding van getuigen.

De toelichting van de commissie op deze regel is als volgt: ‘Deze regeling vormt naar de huidige opvattingen een inbreuk op het beginsel van ‘due process’ en met name van ‘equality of arms’ en behoort daarom te vervallen. Tegelijk is het wel gewenst om te bepalen dat de advocaat in de contacten met getuigen grote prudentie aan de dag legt, en dat hij zich in het bijzonder verre houdt van beïnvloeding van getuigen.’ Hoewel het verbode op ‘horen’ van de door de wederpartij opgeroepen getuige niet meer in de nieuwe gedragsregels staat, wordt dat nog wel aangehaald in de toelichting. Contact met de getuige mag aldus, mits dat niet over de inhoud gaat.

Ons inziens is dit een heldere regel die overigens ook past bij de strafrechtelijke kaders van de beïnvloeding van getuigen waaraan wij in vaklunch #142 reeds aandacht hebben besteed. Kortom, een zeer welkome aanpassing van de gedragsregel naar de (werkbare) praktijk, waardoor veel onnodige discussies zullen worden voorkomen.

Heb je vragen of wil je van gedachten wisselen over het voorgaande neem dan contact met ons op via boezelman@hertoghsadvocaten.nl of boer@hertoghsadvocaten.nl.

No Comments

Post a Comment